علت این که اهل سنت دست بسته نماز مى خوانند چیست ؟

سوال - علت این که اهل سنت دست بسته نماز مى خوانند چیست ؟ از چه زمانى مرسوم شد؟ آیا این کار موجب بطلان نماز است ؟
جواب : طبق عقیدهء شیعه , تکفیر و یا تکتّف یعنى دست بسته نماز خواندن , از زمان خلیفهء دوم مرسوم شد و از بدعت هاى ایشان است . در زمان پیامبر و خلیفهء اول این طور نماز نمى خواندند. این مطلب از روایاتى استفاده مى شود.
امام باقر(ع) فرمود: و علیک بالاقبال على صلاتک ... قال : ولا تکفّر فانّما یصنع ذلک المجوس  بر تو باد به توجه قلبى بر نمازت ... و دست بر روى دست در حال نماز نگذار, زیرا این کار مجوس است (1. (وسائل الشیعه , ج 4 باب 15 از ابواب قواطع الصلاة.)
در حدیث أربعمائه از امیر المؤمنین(ع) آمده است : لا یجمع المسلم یدیه فى صلاته و هو قائم بین یدى الله عزّ و جلّ یتشبّه بأهل الکفر یعنى المجوس ; نباید مسلمان در نماز برابر پروردگار.
دست هایش را بر روى هم بگذارد و خود را شبیه به کفار یعنى مجوس بنماید.(. همان)
معلوم مى شود مجوسى ها هنگام رو به رو شدن با رؤسا و پادشاهان خود, دست هایشان را به عنوان احترام بر سینه مى گذارند. هنگامى که اسیران جنگى ایرانى بر عمر وارد شدند, همین کار راکردند. عمر از این کار خوشش آمد و گفت : خوب است در نماز در برابر پروردگار همین کار را بکنیم تکفیر نوعى تواضع و فروتننى و احترام گزاردن است. از نظر بحث اجتهادى دلیل بر این که (سیدمحسن حکیم , مستمسک العروة الوثقى , ج 6 ص 531)و. مجمع البحرین .
تکفیر یکى از مبطلات نماز است , آن است که این عمل اگر به عنوان عمل استحبابى انجام شود, تشریع محسوب مى شود و تشریع , بدعت و حرام است , زیرا عبادات توقیفى هستند و شکل عبادت باید طبق دستور شارع باشد.
پیامبر(ص)فرمود: صلّوا کما رأتیمونى أصلى ; همانطور که من نماز مى خوانم نماز بخوانید. پیامبر و اصحاب دست بسته نمى خواندند لااقل این کار مشکوک است . بنابراین تکفیر مبطل نمازاست , چون بدعت در دین است . اگر کسى این کار را نه به قصد عبادت انجام دهد, شاید نتوان گفت نمازش باطل است , مگر این که علت تحریم این کار تشبیه به کفار باشد. در این صورت تشبیه به کفار حرام است , اما دلیلى بر بطلان نماز نخواهد بود. البته با لحن شدیدى که در روایات آمده است , تشبه به کفار - آن هم در حال عبادت - قطعاً مبطل نماز است . دلیل دیگر بر این که تکفیر در نمازموجب بطلان نماز مى شود, نهى این است که در روایت صحیح محمدبن مسلم از امام باقر یا صادق آمده : ذلک التکفیر لاتفعل  و در روایت صحیح زرارة از امام باقر(ع) لا تکفّر فانّها یصنع ذلک المجوس آمده است . (پـاورقى 1. وسائل الشیعه , ج 4 باب 15 از ابواب قواطع صلاة.)
 این نهى ها چون نهى در عبادت است , دال بر بطلان عبادت است . البته بحث اجتهادى جاى کنکاش بیش تر دارد که به جاى خودش موکول مى شود.

 اما اهل سنّت تکفیر. را سنّت مى دانند. (پـاورقى 2. وسائل الشیعه , ج 4 باب 15 از ابواب قواطع صلاة)
در الفقه على المذاهب الأربعة آمده : <یسنّ وضع الید الیمنى على الیسرى تحت سرّته , أو فوقها و هو سنّة باتفاق ثلاثه من الائمة و قال المالکیة: انه مندوب قرار دادن دست راست بر دست چپ , خواه زیر ناف و خواه بالاى ناف , سنّت است (. الفقه على المذاهب الاربعه , ج 1 ص 251)
, به اتفاق سه طائفه از اهل سنّت (حنبلى , شافعى , حنفى ) ولى مالک بن انس مى گوید: تکفیر, مستحب است >( همان , ص 64)

 

فرق بین سنّت و مندوب این است که به مستحب مؤکد سنّت مى گویند, ولى به استحباب معمولى , مندوب مى گویند در <کنزالعمال > روایاتى نقل شده که پیامبر و ابوبکر و على (ع)در نماز دست بسته نماز مى خواندند, (پـاورقى 5. کنزالعمال , ج 8ص 103)
ولى با روایاتى که از طریق شیعه نقل کردیم , این روایاتى عامه قابل اعتبار نیست .